MÜLAKAT NEDİR?
Herhangi bir konu üzerinde, ünlü veya uzman kişiyle
yapılmış konuşmaları yansıtan yazı türüne mülakat (görüşme) denir.
·
Öğretime ve tanıtma
anlayışına dayalı sözlü iletişim türlerindendir.
·
Söyleşmeye bağlı
anlatım türlerindendir.
·
Gazete ve dergi
dışında TV, radyo ve internet ortamlarından da yayımlanabilmektedir.
·
Yazarların kendi
görüşlerine yer verdiği için edebiyata olumlu katkı sağlar.
·
Ön hazırlık
gerektiren bir türdür. Mülakat yapılacak kişiyle ilgili bilgilerin önceden
toplanması gerekir.
·
Mülakatı
gerçekleştiren kişinin sorduğu sorular toplum tarafından merak edilen sorular
olması gerekir.
·
Sorular tarafsız bir
şekilde sorulmalı, alınan cevaplar değiştirilmeden yayımlanmalıdır.
·
Mülakatlarda
öyküleyici, açıklayıcı, tartışmacı ve öğretici metin türleri kullanılır.
·
Mülakatlar
genellikler gazete ve dergilerin en önemli sayfalarında yayımlanır.
·
Mülakatlar
genellikle yüz yüze yapılabileceği gibi, telefon, video konferans şeklinde de
yapılabilir.
· Soruları
tarafsız bir bakış açısıyla hazırlamalıdır.
· Soruları
belli bir sıraya koymalıdır.
Türk Önemli Mülakat
Yazarları Ve Eserleri
·
Ruşen Eşref Ünaydın:
Diyorlar ki, Anafartalar Kumandanı Mustafa Kemal ile Mülakat
·
Hikmet Feridun Es:
Bugün de Diyorlar ki
·
Mustafa Baydar:
Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar
·
Yaşar Nabi Nayır:
Edebiyatçılarımız Konuşuyor
RÖPORTAJ NEDİR?
Röportaj; bir gerçeği, sorunu, olayı ya da durumu
ortaya koymak; açığa çıkarmak amacıyla oluşturulan öğretici gazete ve dergi
yazısıdır.
· Röportaj
günümüzde yayın organlarının gelişmesiyle yaygınlaşmıştır.
· Okur
ve izleyiciye geniş olanaklar tanıması açısından önemlidir.
· Röportajda
ele alınan konu ya da yer okuyucunun dikkatini çekecek şekilde sunulmalıdır.
· Röportaj
yazarı, metnini bir öykü kurgusu içinde okuruna sunar.
· Röportajlar
fotoğraf, resim ya da grafiklerle desteklenmelidir.
· Röportajda
gözlem önemlidir ve gözlemler okuru sıkmadan aktarılmalıdır.
· Röportajlar
insanı konu alan, eşyayı konu alan ve bir yeri konu edinen röportajlar olarak
sınıflandırılabilir.
· Röportajlar
genellikle birinci tekil kişi ağzından aktarılır.
· Öğretici,
açıklayıcı, öyküleyici, betimleyici ve söyleşmeye bağlı anlatım türleri
kullanılır.
· Türk
edebiyatında Yaşar Kemal, Fikret Otyam, Yılmaz Çetiner, Kenan Akın; Batı
edebiyatında da Jack London, Ernest Hemingway röportaj türünün önemli
isimlerindendir.
Röportaj ile Mülakat Arasındaki
Farklar
· Mülakat;
yalnızca soru ve cevaplardan oluşur. Röportaj bir insanla yapıldığında sadece
soru ve cevaplardan oluşmaz.
· Mülakat
görüşülen kişinin hayatıyla sınırlıdır. Röportaj ise konu ve anlatım açısından
oldukça geniş olanaklara sahiptir.
· Mülakatta
görüşmeyi yapan kişinin görüşleri yer almaz. Röportajda yazar kendi görüşlerine
yer verir.
· Mülakata
eklenen görseller de sadece mülakat yapılan kişinin fotoğrafı olabilir.
Röportajda ise, kullanılan görsel malzemeler oldukça geniştir.
· Mülakat
türüne ilgi gösteren okur kitlesi de mülakat yapılan kişiye duyulan ilgi ile
sınırlıdır. Röportaj ise daha geniş bir kitleye seslenir.
· Röportaj
ise gezi yazısı; sohbet, deneme, hikâye, anı gibi edebî türlerin anlatım
olanakları ve yöntemlerinden yararlanılan bir türdür.
· Röportajda
yazarın edebî bir dili etkili biçimde kullanması önemli bir yöndür. Mülakat ise
sadece sorulara ve kişinin cevaplarına dayandığı için böyle bir özellik
aranmaz.
