Zâti'nin Hayatı, Edebi Kişiliği ve
Eserleri
Hayatı:
16. yüzyılda gazel ve kaside türlerinde eserler veren
önemli divan şairlerimizdendir. Tanzimat dönemi sanatçısı Ziya Paşa tarafından
Türk şiirine temel koyan şairlerin üçüncüsü olarak anılmıştır.
Balıkesir’de dünyaya gelen ve asıl adı İvaz Çelebi
olan Zâtî, çizmecilikle geçimini sağlayan, sonradan İstanbul’a gelen 16. yüzyıl
şairidir.
Bayezid Camii yakınında bir dükkânı olan sanatçı,
geçimini sağlamak için remilcilik (falcılık), muskacılık yapmış, yine para
karşılığı ısmarlama şiirler yazmıştır. Şairin bu dükkânı, genç şairlerin
toplandığı ve yetiştiği bir yer olmuştur.
Edebi Kişiliği:
- Divan şairleri üzerinde önemli bir etki oluşturmuş olan Zati, Yahya Bey, Baki gibi önemli şahsiyetlere hocalık yapar.
- Devrinde üstat olarak bilinen bir şairdir.
- Divan Edebiyatı'nın en çok şiir yazan şairidir.
- Üç divan kadar kaside ve gazel kaleme alır.
- 16. yüzyılda gazel ve kaside türlerinde eser veren şairlerin başında gelir.
- Zati, adeta şair yetenekli doğmuştur.
- Sohbeti hoş, nüktedan ve hazır cevaplı olmasıyla ön plana çıkar.
- Şiirlerinde daha önce söylenmemiş yazılmamış bazı hayaller yer alır.
- İyi bir eğitim görmemesine karşın yazdığı şiirler onun sanat yeteneğini ortaya koyar.
- Şiirleri daha çok âşıkane tarzda olup "rindlik" şiirlerinde önemli bir unsur olarak yer alır.
- Zati, birçok genç şairin yetişmesine vesile olur.
Eserleri:
- Divan: Gazellerinin bir araya getirilmesi sonucunda yayımlanmıştır.
- Şem ü Pervane: Semboller
şeklinde yazılan bir mesnevidir.
