Pir Sultan Abdal'ın Hayatı, Edebi Kişiliği ve Şiirleri

Pir Sultan Abdal'ın Hayatı, Edebi Kişiliği ve Şiirleri

Hayatı:

Pir Sultan Abdal'ın hayatı hakkında fazla bilgi bulunmamaktadır. Yaşamı hakkındaki bilgiler söylentiler, menkıbeler ve onu anlatan başka ozanların ve kendi şiirlerinden çıkarılır. 16. yüzyılda yaşamış olan şair, Bektaşi tarikatına bağlı Alevi Türk halk ozanıdır. Asıl adı "Haydar"dır.

Pir Sultan Abdal'ın Sivas'ın Yıldızeli ilçesine bağlı Banaz köyünde doğduğu şiirlerinden anlaşılmaktadır. Yine yaşamının büyük kısmını da burada geçirdiği bilinmektedir. Şiirlerinden Pir Sultan Abdal'ın çok uzun bir süre yaşadığı çok sayıda çocuk sahibi olduğu ortaya çıkmaktadır. Çocukluğu çobanlıkla geçen Pir Sultan Abdal, Alevi geleneklerine göre büyütülmüş ve dergâhta yetişmiştir.

Pir Sultan Abdal, Sivas'ta idam edilmiştir. Bu durum onun yine doğduğu yer olan Sivas'ta medfun olduğu görüşünü desteklemektedir.

Edebi Kişiliği:

Kanuni zamanında yaşamıştır.
Hızır Paşa tarafından Sivas'ta öldürülmüştür.
Çeşitli araştırmalarda 6 ayrı Pir Sultan kimliğine değinilmektedir.
Halk edebiyatı araştırmacıları, gerçek Pir Sultan Abdal olarak Banazlı olanı kabul eder.
Tasavvuf, tabiat, aşk ve halkın gerçek yaşayışıyla ilgili konular işler.
Şiirini bir araç olarak kullanmasına rağmen kuru bir öğreticiliğe düşmemiş, şiirini duygu yönünden de beslemiştir.
Şiirlerinde coşkun bir lirizm vardır.
Medrese öğrenimi görmediği için, diğer bazı halk şairlerinin tersine, divan şiirinden hiç etkilenmemiş ve tüm şiirlerini hece vezniyle yazmıştır.
Pir Sultan Abdal’ın yaşamı etrafında da, diğer birçok halkın sevgilisi olmuş değerler gibi değişik söylenceler oluşmuş, yaşamı gerçeklerden uzaklaşarak, halkın düşlediği ya da yakıştırdığı şekilde yaygınlaşmıştır.
Divan edebiyatının etkisinde kalmadan, sözlü edebiyatın birikimlerinden yararlanarak kendine özgü duru bir dil oluşturmuştur. Dili sadedir.
Sarı tambura şiiri meşhurdur.

Şiirleri:

ÖTME BÜLBÜL

Ötme bülbül ötme şen değil bağım