Huzur (Ahmet Hamdi Tanpınar) Romanının
Özeti ve Karakterleri
Karışık ruh hallerini betimleyen eser, yazarının
hayatını, İstanbul’un tabi ve mimari güzelliklerini yansıtmaktadır.
Romanın Özeti:
Mümtaz’ın babasının öldürülüşü, evlerinin yanışı,
annesiyle birlikte doğup büyüdüğü yerden kaçarcasına uzaklaşmaları Mümtaz’da
derin izler bırakmıştır. Annesini de kaybedince Galatasaray Lisesi’nde öğretmen
olan ihsan ve karısı Macide Hanım’ın yanında kalır, ihsan, Mümtaz’a hem babalık
hem öğretmenlik yapar. Mümtaz Galatasaray Lisesini bitirir. Sonra Avrupa’da
eğitimini tamamlar. İstanbul’a dönünce Edebiyat Fakültesinde asistan olur.
Emirgan’da bir ev tutar ama vaktinin çoğunu ihsanlarda geçirir. İhsan’ın
hastalığı, ilaçlar, doktor bulma, kiracıdan kirayı alma gibi konularda onlara
yardımcı olur.
Mümtaz ada vapurunda Nuran’la tanışır. Birbirlerinden
çok hoşlanırlar. Nuran kocası kendisini aldattığı için kocasından ayrılmış bir
kadındır. Nuran’ın kızı Mümtaz’dan hoşlanmaz. Sık sık Mümtaz ve Nuran buluşur.
Mümtaz Nuran’a o kadar alışmıştır ki onu kendinden bir parça gibi
hissetmektedir. Mümtaz Nuran’a evlenme teklif eder, Nuran da kabul eder ama
evlilik için ağırdan alır. Çünkü kocasının kendisini aldatmasından dolayı
erkeklere güveni sarsılmıştır. Bir süre sonra evlilik hazırlıkları başlar. Bir
hafta sonra Bursa’da nikah kıyılacaktır. Bu sırada öteden beri Nuran’ı seven
Suat’tan Nuran’a bir mektup gelir. Bu mektubu diğer mektuplar takip eder. Nuran
hepsini Mümtaz’a gösterir. Bir süre sonra Mümtaz ve Nuran’ın da bulunduğu bir
yemeğe Suat da katılır. Eğlence geç saatlere kadar sürer. Suat garip bir
şekilde veda edip ayrılır. Misafirler gidince Mümtaz ve Nuran hava almak için
dışarı çıkar. Döndüklerinde Suat’ı odada kendini asarak intihar etmiş bulurlar.
Mümtaz ve Nuran bu olayda kendilerini de suçlar, vicdan azabı duyarlar. Çok
geçmeden Nuran Mümtaz’a bir not bırakıp Bursa’ya gider. Bıraktığı notta
Mümtaz’la evlenmeyeceği yazılıdır. Mümtaz, durumu iyice kötüleşmiş olan
ihsanların yanına taşınır. İhsan ağır krizler geçirmektedir. Yengesi Macide
böyle sıkıntılı bir günde olup bitenlerden uzaklaşması için Mümtaz’ı şehri
gezmeye yollar. Şehri gezerken Mümtaz fakülte arkadaşlarıyla karşılaşır. Onlardan
Nuran’ın kocasıyla barıştığını ve yeniden evlendiklerini öğrenir. Eve döner,
İhsan ağırlaşmıştır. Hemen doktor çağırmaya koşar, doktorun yazdığı ilaçları
alıp dönerken intihar etmiş olan Suat’ın hayaletiyle karşılaşır. Suat’ın
kendisinden hesap sorduğunu sanan Mümtaz dengesini kaybedip düşer. Sıkı sıkı
tuttuğu ilaç şişeleri kırılır ve ellerini parçalar. Eve döndüğünde onu Macide
karşılar, İhsan’ı sorar. Doktor iyi olduğunu söyler. Daha merdivenleri
çıkamadan ikinci basamakta yığılır kalır. İhsan için gelmiş olan doktor onunla
da ilgilenir.
Bu sırada radyo II. Dünya Savaşı’nın başladığını tüm
dünyaya ilan etmektedir. Ancak Mümtaz bu önemli olaya aldırmaz; çünkü onun için
dünyada huzur kalmamıştır.
Karakterler:
- Mümtaz: Romanın ana karakteridir. Babası ve annesi öldükten sonra amcasının oğlu olan İhsan tarafından büyütülür. İhsan hem büyüğü hem de hocası gibidir. Kültür, tarih ve edebiyata meraklı zeki bir gençtir. İstanbul'da zengin bir kültürel ortam içinde yaşarken Nuran ile tanışır ve onda geçmiş devirlerin asaleti ile birlikte diri bir kadın sıcaklığını birlikte keşfeder. Birbirlerine çok derin bağlarla bağlanmaya başlarlar.
- Nuran: Genç yaşta kocasında boşanmış bir çocuğuyla birlikte İstanbul'da annesiyle yaşamaktadır. Kültürlü, güzel ve olgun bir kadındır. Aldatılmış olmanın hayal kırıklığıyla birlikte karamsardır. Mümtaz'la tanıştıktan sona ondan etkilenir ancak aşkı, çocuğu ve çevresel etkiler altında kalmaktan kurtulamaz.
- İhsan: Mümtaz'ın amcasının oğlu, Galatasaray Lisesi'nde tarih hocasıdır. Tarih, kültür ve edebiyat alanında oldukça yetkin ve eski Türk Medeniyeti konusunda fikir sahibidir. Aynı zamanda dengeli bir aile hayatı ve iki çocuğu vardır. Sağlığı pek yerinde değildir.
- Macide: İhsan'ın karısı. Sakin ve düzenli bir kadındır. Kocasına ve ailesine çok bağlıdır. Bebekken kaybettiği kızı nedeniyle ağır bir travma atlatmıştır. Mümtaz'ı çok sever ve ona çok emeği geçmiştir.
- Suat: Tatminsiz ve hastalıklı bir ruha sahiptir. Evlidir ancak eşinin bir çok kereler aldatır. Hayata ve ahlaka ilişkin aykırı fikirleri vardır. uzun yıllardır Nuran'a aşıktır.
- Fahir: Nuran'ın kocası
ve çocuğunun babasıdır. Nuran'ı aldattıktan sonra boşanırlar ve yabancı bir
kadınla birlikte Avrupa seyahatine çıkar.
- Adile: Orta yaşlı ve yalnız kalmaktan korktuğu için etrafını sürekli kalabalık tutmaya çalışan bir kadındır. Çöpçatanlık yapmayı çok sever, çevresi çok geniştir. Nuran ve Mümtaz'ın bir arada olmalarını kıskanır.
- Tevfik Bey:
Nuran'ın dayısı. Eski bir İstanbul Beyefendisidir. Yemekten ve balıktan çok iyi
anladığı gibi bir musiki üstadıdır. Birçok ilişkisi olmuştur ancak ne yaşarsa
yaşasın aslında unutamadığı bir aldatılma hikayesi vardır.
