Deme
Alevi, Bektaşi şairlerinin söyledikleri Tekke
(Tasavvuf) Edebiyatı şiir türlerinden biridir. Deme türü söyleyişindeki melodik
özellikler ile ön plana çıkan bir türdür.
Deme Türünün Genel Özellikleri:
- Alevi ozanların dini konularda söyledikleri şiirlere denir.
- Demeler, törenlerde söylenen şiirlerdir.
- Demeler, tasavvufi görüşlere uygun olmak zorundadır.
- Demeler, belirli bir makam ve saz eşliğinde söylenir.
- Kafiye düzenleri koşmaya benzer.
- Demeler, 8'li hece ölçüsüyle söylenmiş şiirlerdir. Genellikle hecenin 4+4 veya 5+3 duraklarıyla yazılır.
Deme Örneği
Gel benim san tanburam
Sen ne için inilersin?
İçim oyuk, derdim büyük
Ben anınçün inilerim
Koluma taktılar perde
Uğrattılar bin bir derde
Kim konar kim göçer burda
Ben anınçün inilerim
Gel benim sarı tanburam
Dizler üstüne yatıram
Yine kırıldı hatıram
Ben anınçün inilerim
San tanburadır adım
Göklere ağar feryadım
Pir Sultan’ımdır üstadım
Ben anınçün inilerim
Pir Sultan Abdal
