Ahmed Paşa'nın Hayatı, Edebi Kişiliği ve
Eserleri
Hayatı:
Ahmet Paşa, 1426'da dünyaya geldi. Nerede dünyaya
geldiği ile ilgili kaynaklarda kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Fatih Sultan
Mehmet'in öğretmeni olan Ahmet Paşa, II. Mehmet, Sultan II. Bayezid
dönemlerinde vezirlik, kazaskerlik ve kadılık görevlerinde bulunur.
Ahmet Paşa, padişah ile arası açıldığı için zindana
atılır. Bir süre Yedikule zindanlarında ölüm korkusu içinde yaşamış olan Ahmet
Paşa, bu zor durumdan kurtulmak için ünlü kerem kasidesini kaleme alır. Bu
kasideden haberdar olan Fatih Sultan Mehmet de şiirin güzelliği karşısında
oldukça duygulanır ve şairi affeder. Ahmet Paşa, 1496'da Bursa'da öldü.
Edebi Kişiliği:
- Ahmed Paşa, devrinde “sultânü’ş-şuarâ” unvanını almış, şiirleri bütün Anadolu ve Rumeli’ye yayılmış, hatta Hüseyin Baykara’nın Herat’taki sarayına kadar ulaşmıştır. Hatta 15. yüzyılın ünlü Çağatay şairi Ali Şir Nevâî, II. Bayezid’e otuz üç gazelini göndermiş, Bayezid de bunları Ahmed Paşa’ya yollamıştır.
- Dil, söyleyiş, ahenk ve duygu bakımından başarılı eserler vermiştir.
- Kendinden sonraki şairler tarafından örnek alınan sanatçı, nazireciliği ve tarih düşürmeyi gelenek hâline getirmiştir.
- Divan şiirinin bütün inceliklerini şiirlerine ustalıkla yansıtan Ahmed Paşa, devrinin en büyük şairlerindendir.
- Divan edebiyatının kendinden sonrakilere örnek olan şairlerdendir.
- Dini ve tasavvufi konulardan çok, din dışı konularda şiirler söylemiş, aruzu başarılı bir şekilde kullanmıştır.
- Fatih Sultan Mehmet’e yazdığı “güneş, kerem”, Cem Sultan’a yazdığı “benefşe, ab” redifli kasideleri ünlüdür.
- Ayrıca “Vay gönül vay bu gönül vay gönül ey vay gönül” nakaratlı murabbası çok beğenilmiş ve bu esere nazireler söylenmiştir.
- Ahmet Paşa şiirlerini Divan‘ında bir araya getirmiştir.
Eserleri:
- Tek eseri Divan’dır.
