İlhan Berk'in Hayatı, Edebi Kişiliği ve
Eserleri
Hayatı:
1918’de
Manisa’da doğan sanatçı, ilk ve orta okulu doğduğu kentte tamamlamıştır.
Balıkesir Necatibey İlköğretmen Okulu’nu ve Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü
Fransızca Bölümü’nü bitirmiş ve çeşitli illerde Fransızca öğretmenliği
yapmıştır. Ankara’da Ziraat Bankası Yayın Bürosu’nda çevirmen olarak
çalışmıştır. Emekliliği 1969 yılındadır. İlk şiiri Manisa Halkevi Dergisi’nde
yayımlanan şair, emekliliğinden sonra şiir ve yazı yazmaya yönelmiştir. 28
Ağustos 2008 yılında 90 yaşındayken Bodrum’da yaşamını yitirmiştir.
Edebi Kişiliği:
- İlk defa 1935 yılında kitaplaştırdığı ilk şiirlerinde hece veznini ve kafiyeyi kullanmış, yıllar geçtikçe serbest şiire yönelerek nesre yaklaşan, çağrışımların bol olduğu, anlamsız, kapalı bir şiir anlayışı oluşturmuştur.
- “Bunları düzyazıda bol bol bulabiliriz. Bir şiirde bizi alıp götüren yapının büyük uyumudur.” diyerek düşünce ve konunun sadece düzyazıda bulunabileceğini söylemiş ve şiirde konuyu önemsememiştir. Bir ara şiirde tamamıyla konuyu yok etme girişimlerinde bulunmuştur.
- Şiirlerinde maddecilik ve erotizm vazgeçilmez iki öğedir.
- Şiiri düzyazıya yakınlaştıran örneklerin yanında, Doğu şiirinin klasik kalıplarını da denemiş, beyit ve türkü biçimlerinden de yararlanmıştır. Gazel İlhan Berk’e göre “modern” bir türdür.
- Ankara’da apartmanların zilini çalıp karşısına güzel bir bayan çıktığında “Ünlü şair İlhan Berk burada mı oturuyor?” diye sorarak kendisinin reklamının yaptığı söylenmektedir.
- Şiiri değişik evrelerden geçmiştir. Çeşitli ödüller almıştır.
- Onun şiirlerinde İkinci Yeni’nin anlayışına rağmen folklora ait unsurlar vardır.
- Şiirlerinde geçmiş, mitoloji, zengin çağrışım vardır. Her şeyi kendine göre yorumlar.
- Sanatında, dilinde, anlayışında hep değişim içindedir.
- “Şiir anlam için yazılmaz” görüşünü ısrarla savunmuştur. Soyut şiiri uç noktalara taşımıştır.
- Gündelik yaşayış sahnelerinin tasvirinden, zamanla nesre yaklaşan bir üslubu vardır.
- Zengin çağrışımlara, anlamsız ifadelere, yoğun telmihlere yer verir.
Eserleri:
- Şiir: Güneşi Yakanların
Selamı, İstanbul, Günaydın Yeryüzü, Türkiye Şarkısı Köroğlu, Galile Denizi,
Çivi Yazısı, Otağ, Mısırkalyoniğne, Âşıkane, Taşbaskısı, Şenlikname, Atlas,
Kül, İstanbul Kitabı, Kitaplar Kitabı, Deniz Eskisi (Şiirin Gizli Tarihi’ni de
içerir.), Delta ve Çocuk, Galata, Güzel Irmak, Pera, Dün Dağlarda Dolaştım Evde
Yoktum, Avluya Düşen Gölge, Şeyler Kitabı Ev, Çok Yaşasın Sayılar…
- Anlatı: Uzun Bir Adam
- Çeviri: A. Rimbaud, Seçme
Şiirler, Dünya Edebiyatında Aşk Şiirleri, Dünya Şiiri
- Antoloji:
Başlangıcından Bugüne Beyit Mısra Antolojisi, Aşk Elçisi
- Diğer: Şifalı Otlar
Kitabı, El Yazılarına Vuruyor Güneş, E. Pound: Seçme Kantolar, Şairin Toprağı
