Kırık Hayatlar (Halit Ziya Uşaklıgil) Romanının
Özeti ve Karakterleri
Kitaptaki
olaylar Osmanlı’nın son döneminde geçmektedir. Osmanlı’nın son döneminde Türk
halkında batıya karşı körü körüne bir özenti oluşur. Batıdan alınması gereken
teknoloji, ilim, bilim değil de; bizim yaşantımıza ters düşen kültürü taklit
edilir .Özellikle İstanbul’da zengin diye nitelendirilen ve kendilerini halktan
daha üstün gören bir gurup, kendilerine batıda yapılan çılgın eğlenceleri örnek
alıp, hemen her yerde görgüsüzce eğlenmeye çalışıyorlardı. Bu durum özellikle
Türk aile yapısına aykırıydı ve bunun sonucu olarak bu tabakada aile bağları
iyice zayıflamış hatta kopmuştu. Çirkeflik başını almış gidiyordu. Eşler
birbirine sadık kalmıyor, hatta eşini aldatmak,
ailesine bağlı kalmamak bir başarı olarak görülüyordu. Kitap o
günün bu acı tablosunu çok güzel bir
şekilde anlatıyor.
Kitabın Özeti:
Ömer Behiç
yıllardır hayalindeki eve nihayet kavuşmuştu. Yatılı okulda okuduğu yıllarda
hayal ettiği sıcak yuvasın a kavuşmak için çok beklemişti. Bu gün onun en büyük
hayaline kavuştuğu gündü.
Ömer Behiç bir doktordur. Ailesi onun siyasal
okuyup önemli bir memur olarak devlet dairesinde çalışmasını istiyordu. Böylece
onun hayatını kurtaracağını düşünüyorlardı. Fakat o ailesinden gizli olarak tıbbiyenin
sınavlarına girer ve kazandığı gün gelir, ailesine haber verir. Bundan sonra
ailesi de onun seçimini kabul etmek zorunda kalır. Okulda çok başarılı bir
öğrencidir. Geçmişinden gelen eziklikten dolayı pek sosyal bir insan değildir. Arkadaşları
onu inek diye nitelendirir. Onu sosyal etkinliklere katılmaya ikna edebilen tek
kişi vardır. O da arkadaşlarının tabiri ile ‘Piç Bekir’dir. Okulun son
senesinde Ömer Behiç Babasını kaybeder. Okul bittikten sonra Fransa’ya master
yapmaya gider. Burada iken de annesini kaybeder. Ona artık sahip çıkacak kimse
yoktur. Fransa’da fakirlik içinde zorlukla eğitimini devam ettirir. Nihayet
Fransa’daki eğitimini bitirip İstanbul’a geri döner. Halası artık onun
evlenmesi gerektiğini düşünür ve onun için Vedide’yi istemeye giderler. Ömer
Behiç Vedide’yi ilk gördüğü anda ona vurulur. Vedide el değmemiş, ailesi zengin
olmasına rağmen İstanbul’un o karmaşık eğlence hayatına dalmamış bir kızdır. Bu
tanışmanın sonu evlilikle biter. O şimdi hayallerine karısını da eklemiştir. İşte
bu gün sekiz yıllık arkadaşı ile ortak hayalleri gerçekleşmiştir.
Ömer Behiç evinin bir bölümünü de
muayenehane olarak da kullanmaktadır.
Burada birçok zengin hastalarını tedavi etmesinin yanında da fakir hastaları da
ücretsiz tedavi etmektedir. Bu mutlu günlerinde karısı ile birlikte
etraflarındaki kötü olayları düşünüp, bu olayların kendi ailelerinin başına
gelmemesi için de dua etmektedirler.
Ömer
Behiç bir gün yolda eski bir arkadaşına rastlar. Bu doktor arkadaşı İstanbul
sosyetesinde çapkınlıkları ile ünlü ve bundan büyük gurur duyan bir şahıstır. Tabi
ki bu Piç Bekir’den başkası değildir. Karşılaştıkları günden itibaren Bekir
Servet ile sık sık görüşmeye başlarlar. Bekir ona hovardalıklarını anlattıkça
Ömer Behiç ona çok acımaktadır. Son zamanlarda Bekir Servet İstanbul’da
zenginliği ile ve çapkınlığı ile tanınan bir ailenin uçarı kızı olan Nebile ile
aşk yaşamaktadır. Bir gün Bekir Servet, Ömer Behiç’e bir hastasını bakması için
daha doğrusu ondan görüş almak için rica eder. Gittikleri ev Nebile’nin evidir.
Nebile rahat tavırları ile Ömer Behiç’i oldukça şaşırtmıştır. Bekir Servet ile
Nebile onun karşışında Aşk oyunları yapmaktan geri kalmamışlardır. İşleri bitip
çıkarken Nebile’nin küçük kardeşi Neyyir ortaya çıkar. Ömer Behiç onu görür
görmez içinde fırtınalar kopar, eve geldiğinde hâlâ onu düşünmektedir. Bir süre
sonra Neyyir hasta olduğu bahanesi ile Ömer Behiç’i eve çağırır. Kontrol
sırasında çok yakınlaşırlar ve Neyyir’in çıplak vücuduna dokunan Ömer Behiç,
ona daha da vurulur. Kız ona bir adres verir ve orada buluşmalarında her şeyin
daha farklı olacağını söyler. Böylece yasaklı aşk başlar. Bu sırada Bekir
Servet Müzzan isimli dul bir kadına aşık olur ve onunla evlenip geçmişine bir
sünger çeker. Bu durumda Ömer Behiç yasak aşkını arkadaşı ile dahi paylaşamaz.
Kara bulutlar ailenin başındadır. Ömer
Behiç’in iki kızı vardır. Küçük olan kızlarının eski bir hastalığı tekrar
başlar. Çocuk günden güne erir ve doktorlar bir çare bulamazlar. Ömer Behiç’in
yasak aşk cephesi de kötü geçmektedir. Neyyir zengin biri ile evlenme
hazırlıklarına başlar. Fakat ilişkileri hâlâ sürmektedir. Bu kötü olaylar Ömer
Behiç’i harap eder. Neyyir’in etkisi ile ailesini hatta hasta kızını ihmal
eder. Karısı ise bu yasak aşktan haberdar olmuştur bile. Aynı evde iki yabancı
gibidirler. Küçük kızlar kısa bir süre sonra vefat eder. Vedide iyice kendi iç
âlemine dalar. Tüm gün odasına çekilip, namaz kılıp, kuran okumaya başlar. Bu
sırada Neyyir de evlenmiş fakat yasak aşkını hâlâ sürdürmek istemektedir. Ömer
Behiç onun her teklifini geri çevirir. Neyyir’in son mesajında onu son defa olarak görmek istediği
yazmaktadır. Ömer Behiç bunu kabul eder. Fakat onu görünce tekrar bu ilişkinin
başlamasından da korkmaktadır. Tam Neyyir’in yalısına giderken karar değiştirip
kızının mezarına gider. Yaptığı her şeye pişman olur ve mezarın başında
saatlerce ağlar. Acele ile evine geri döner. Hızla Vedide’nin odasına dalar. Vedide
her zamanki gibi seccadesinin üstündedir. Çok eskiden olduğu gibi başını melek
karısının dizlerine koyup ağlamaya başlar. Vedide ilk önce tepki vermez, daha
sonra ise sıcak göz yaşları Ömer Behiç’in yüzüne damlamaya başlar. Karı koca
birbirlerine sarılıp ağlamaya başlarlar. Ömer Behiç bir şeyi daha yeni fark eder.
Vedide’nin simsiyah olan lüle lüle saçları çoktan ağarmıştır…
Karakterler:
- Ömer Behiç: Kültürlü,
bir şeyler öğrenme arzusu ile yanan, idealist olmayan bir kişidir.
- Vedide: Ailesi için her şeyini
feda edebilecek kültürlü, iyi yetişmiş bir annedir.
- Bekir Servet: Hayatı
günü gününe yaşayan, kadınlara gereken değeri vermeyen, çapkın bir İstanbul
beyefendisidir.
- Neyyir: Minyon tipli,
karşısındakini kendine bağlamayı çok iyi başaran, güzel, fakat Türk aile toplumuna aykırı bir yaşantısı olan bir
genç kızdır.
- Nebile: Kardeşine göre
biraz daha şişman olan ve kardeşi kadar etkileyici olmayan, yaşantısı kardeşi
gibi olan bir genç kızdır.
