Kitap Özeti:
Hasan,
hırsız olarak bir eve girer. Bu evde gördüğü Cuzella’ya âşık olur. Ancak
Cuzalla’yı Dominico Badia kaçırır. Hasan ise İspanya’nın Cartagene kasabasından
yolculuğa çıkar. Cuzella’yı bulmak için çok yer gezer. Korsika, Malta, İtalya,
Mısır, Osmanlı, Lübnan ve Suriye toprakları gezdiği yerlerdir. Hasan, yolculuk
sırasında iyi kalpli, her düşküne yardımcı olan bir kişilik ortaya koyar.
Cuzella’ya Şam’da ulaşır. Bu yaşadığı olaylar, gittiği ülkeler tarihi olaylarla
birlikte okuyucuya ulaştırılır.
Karakterler:
- Hasan Mellah:
Romanın ana kahramanıdır. 18 ile 21 yaşları arasında bulunan bir şahıstır.
Babasını emri ile ispanya’ya giden Hasan, daha sonra babasının katilini
öldürür. Yaşadıkları gerilim dolu bir maceradır.
- Dominico Badia: Hasan’ın
amaçlarına ulaşmasını engelleyen kişidir. Cuzella’yı kaçırır.
- Cuzella: Hasan’ın
sevdiği bayandır. Roman boyunca bu şahıs aranır.
Hüseyin Fellah Özeti:
İsmail Ağa’nın ölümü ile Hasna Hanım ve kızı Şehlevend yoksulluğa düşerler. Kalacak yerleri de yoktur. Bir kale içerisinde iki yeniçeri tarafından yaralanan Civelek Mustafa’yı evlerine götürmüşlerdir. Şehlevend annesine bakabilmek için esir olarak satılmayı kabul eder ve Laz Mehmet Ali Ağa tarafından esir olarak satılır. Kızı esir olarak satıldıktan sonra Hasna Hanım, Kuzey Afrika’ya gitmek için bir gemiye biner fakat gemi Girit’te korsanlarca ele geçirilir. Hasna esir edilir, Şehlevend ise Cezayir’de bir konakta çalışmaya başlamıştır. Civelek Mustafa da bir vesile ile bu konakta çalışmaya başlar. Hüseyin Fellah’ın öldürülme girişimini Mustafa Civelek’in yardımıyla Şehlevend bozar. Daha sonra Şehlevend annesi Hasna Hanım’a da kavuşur. Romanın sonunda Şehlevend’e olan aşkına yenilen Civelek Mustafa kendini öldürür, Şehlevend ise Ömer ile evlenir. İşsiz ve parasız kalmış olan Suphi sokak serserisi haline gelmiştir. Tulumbacılık için müracaat eder. Suphi’nin hala aklı Rum Yosma Ürani’dedir. Ürani’yi bir gün başka erkekle yakalayınca her ikisini de öldürür. Suçu ispatlanamadığı için idam edilmez ama sürgüne gönderilir. Zehra, Suphi kendisini terk edince Muhsin’le evlenmiş, onun ticarethanesinin başına geçmiştir. Muhsin hastalanır ölür. Zehra Muhsin’le mutlu bir evlilik yaşayamaz ama mutlu olamadığı için de pek üzülmez. Kendi kıskançlıklarından dolayı Suphi’nin başına gelenleri öğrenince yaptıklarına pişman olur. Bir gün yolda karşılaştığı düşkün kadın yanında düşüp ölünce eski kayınvalidesi olduğunu öğrendiği bu kadının üstüne kapanır ve ağlar. Çünkü bütün bunlara o sebep olmuştur. Bu üzüntüyle ve vicdan azabıyla hastalanıp ölür.
Karakterler:
- Şehlevend: Romanın
ana kahramanıdır. Sokağa düşmüş, dilencilik yapmış olan bir kadındır. Esir
olarak satılırsa da romanın sonunda kurtulur ve annesine kavuşur.
- Hüseyin Fellah: Ahmet
Bey’in öldürmek istediği konak sahibidir. Şehlevend sayesinde ölümden kurtulur.
Sabire ile evlenir.
- Civelek Mustafa: Yeniçeri
öldürmüş olan bir şahıstır. Romanda maceradan maceraya koşar. Şehlevend’e
âşıktır ve bu yüzden intihar eder.
