Ahmet Muhip Dıranas'ın Hayatı, Edebi
Kişiliği ve Eserleri
Hayatı:
1908’de
Sinop’ta doğan sanatçı ilkokulu Sinop’ta okumuştur. Ankara’ya gelerek,
öğretmenleri arasında Faruk Nafiz Çamlıbel ile Ahmet Hamdi Tanpınar’ın da
bulunduğu Ankara Erkek Lisesi’nden 1930’da mezun olmuştur. Hakimiyet-i Milliye
gazetesinde de bir süre çalışmıştır. Ankara Hukuk Fakültesi’ne girmiş ama 2 yıl
sonra eğitimini bırakarak İstanbul’a gitmiş olan Ahmet Muhip, İstanbul
Üniversitesi Felsefe Bölümü’nü bitirmiştir. Çeşitli memurluklarda çalışan ve
müdürlük görevlerinde bulunan Ahmet Muhip, 1942’ye kadar Halkevleri Kültür ve
Sanat Yayınları’nın yönetmenliğini üstlenmiştir. Çocuk Esirgeme Kurumu yayın
müdürü de olan sanatçı birçok dergi ve gazete de yazılar şiirler yayımlamıştır.
1966 ve 1972 yılları arasında Anadolu Ajansı, Türkiye İş Bankası yönetim kurulu
üyeliği, Devlet Tiyatrosu Edebi Kurul Başkanlığı gibi üst düzey bürokratik
görevlerde bulunmuştur. Bir süre milletvekilliği de yapmış olan sanatçı 21
Haziran 1980’de Ankara’da yaşamını yitirmiştir. Mezarı Sinop’tadır.
Edebi Kişiliği:
- Az şiir yazmasına rağmen, seçkin şiirleriyle dikkati çeken sanatçı Fransız sembolist şiirini halk şiiriyle kaynaştırmaya çalışmıştır. En çok etkilendiği şair Baudlaire’dir.
- “On iki ve on üç” gibi az kullanılan hece kalıplarını tercih eden, hece ölçüsündeki durakları atan sanatçı, biçimi son derece önemsemiş, sağlam dil yapısıyla, sese ve ahenge önem verdiği şiirler yazmıştır. Hece vezni, kafiye, nazım şekli gibi şiirin biçimsel yapısı şairin şiirdeki vazgeçilmez unsurlarıdır.
- Ahmet Muhip şiirlerinde Anadolu ağızlarına ilk defa yer veren ve konuşma diliyle yazan şairlerdendir.
- Şiirlerinde insanın iç dünyası, tarih, metafizik, doğa, güzellik, aşk, yaşama sevinci, umut ve umutsuzluk gibi konuları işlemiş ve bu konulan mecazlı, sembollü, destansı bir anlatımla okuyucusuna sunmuştur.
- Şiir dışında tiyatro türünde de eserler veren sanatçının Olvido, Kar, Serenad, Fahriye Abla edebiyatımızın unutulmaz şiirleri arasındadır.
- Sembolizmin etkisinde kalmıştır.
- Şiirde biçim, ses ve söyleyişe önem veren sanatçı; ölçü ve uyağı da şiirin önemli unsurlarından saymıştır.
- Hece ölçüsünü kullanan şair, heceyi yumuşatarak serbest şiir için ortam hazırlamıştır.
- Halk şiiri geleneğinden ustalıkla yararlanmıştır.
- Özgün imgeleri rahat bir söyleyişle dile getirmiştir.
- Aşk, doğa, yurt güzellikleri konularını işlemiştir.
- Umutsuz ve hüzünlü duygular şiirlerinde önemli yer tutar.
- “Fahriye Abla, Olvido, Serenad, Kar” en tanınmış şiirleridir.
Eserleri:
- Şiir: Şiirler, Fahriye
Abla, Kırık Saz (Tevfik Fikret’in şiirlerinden toplamıştır.)
- Tiyatro: Gölgeler,
O Böyle İstemezdi, Çıkmaz
